HomeTagsMKK

Tag: MKK

Borsa İstanbul’daki Yatırımcı Dinamikleri: Büyük ve Küçük Oyuncular Arasındaki Denge

**İstanbul'da Tekelleşme Riski ve Yatırımcı Profili** **Piyasa Dinamikleri ve Yatırımcı Yapısı** İstanbul'da borsa, büyük yatırımcıların piyasa üzerindeki etkisi nedeniyle önemli bir tekel ve manipulasyon riski taşımaktadır. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre, 1 milyon TL üzerinde portföye sahip yatırımcılar, toplam yatırımcı sayısının sadece %0,56'sını oluşturmasına rağmen, piyasa dinamiklerini önemli ölçüde etkileyebilmektedir. Bu durum, Yatırım Uzmanı Sertaç Ekeke tarafından, büyük yatırımcıların piyasa manipülasyonu yapabileceği ve küçük yatırımcılar için risk oluşturduğu şeklinde yorumlanmaktadır. **Piyasa Değeri ve Yatırımcı Sayısı** 2024 itibarıyla borsa İstanbul’da toplam piyasa değeri 17,65 trilyon TL olarak kaydedilirken, işlem gören hisselerin, tahvillerin ve yatırım fonlarının toplam piyasa değeri 12,02 trilyon TL'yi bulmaktadır. Aktif yatırımcı sayısı ise 10,73 milyon kişiye ulaşmaktadır. Ancak, yatırımcı profilinde dikkate değer bir durum göze çarpmaktadır: Yatırımcıların büyük bir kısmı (her 4 kişiden 3'ü) portföyleri 50 bin liranın altında olan küçük yatırımcılardır. **Yatırımcı Davranışları** MKK verilerine göre, 1.000 TL'nin altındaki yatırımcılar toplam yatırımcıların %23,26'sını, 50.000 TL'nin altındaki yatırımcılar ise %72,37'sini oluşturmaktadır. Bu veriler, küçük yatırımcıların rantabıl fırsatları değerlendirmekte zorlandığını göstermektedir. Ayrıca, orta ölçekli yatırımcıların sayısında yaşanan düşüş, bu grubun borsa ile ilişkisini sorgulatmaktadır. **Piyasa Manipülasyonu İhtimali** Yatırım uzmanları, büyük yatırımcının az sayıda olmasına rağmen piyasa üzerindeki etkilerinin yüksek olduğunu vurgulamakta, bunun piyasa manipülasyonu ve tekelleşme ihtimalini artırabileceğini ifade etmektedir. İktisatçı Dr. Filiz Eryılmaz, borsa İstanbul'daki belirli kurumların işleme hacmindeki ağırlığının monopol yapıları oluşturabileceğini ve bunun küçük yatırımcılar için olumsuz sonuçlar doğurabileceğini belirtmiştir. **Yerli ve Yabancı Yatırımcılar Arasındaki Farklar** MKK’nın verilerine göre, yerli yatırımcı sayısı 7.124.990 gibi büyük bir rakama ulaşırken, yabancı yatırımcı sayısı sadece 29.843'tür. Yerli yatırımcılar toplam portföy büyüklüğünün %61,9'unu kontrol ederken, yabancılar bu oranın %38,1'ini elinde bulundurmaktadır. Yabancı yatırımcılar genellikle orta ve uzun vadede kazanç elde etmeye çalışırken, yerli yatırımcıların daha kısa vadeli hareketlerde bulunduğu görülmektedir. **Sonuç** Sonuç olarak, İstanbul borsasında küçük yatırımcıların büyük oyunculara karşı dezavantajlı konumda olduğu ve bu durumun piyasa dinamiklerini değiştirdiği anlaşılmaktadır. Yatırımcıların algısı, piyasa yapısı ve değişen dinamikler, Borsa İstanbul’un geleceği açısından kritik öneme sahiptir. Bu bağlamda, piyasa derinliğinin artırılması ve küçük yatırımcıların korunmasına yönelik önlemler gereklidir.